Kimya mühendislerinden oksijen cihazı uyarısı

Gaziantep SANKO Üniversitesi Hastanesi’nde 19 Aralık tarihinde yüksek akım oksijen cihazından kaynaklanan ve oksijen sisteminin etkilenmesi sonucu çıkan yangında yoğun bakımda tedavi gören 12 hasta hayatını kaybetmişti. Facianın ardından Covid-19 salgınında kullanımları yaygınlaşan ‘yüksek akımlı oksijen terapi sistemleri’ tartışılıyor.

Kamu hastanelerinden çok özel hastanelerde kullanılan cihazlar Dünya Sağlık Örgütü tarafından ‘pandemide kullanılacak öncelikli cihazlar listesinde’ gösteriliyor. Bilim insanları, bu cihazların bakımlarının aksatılmaması, kullanımlarında ise dikkatli davranılması uyarısında bulunuyor.

“GÜVENLİ KULLANIMI ÇOK ÖNEMLİ”

Kimya Mühendisleri Odası (KMO), yüksek akımlı oksijen terapi cihazlarıyla ilgili acilen önlemler alınması gerektiği çağrısında bulunarak, cihazlarla ilgili alınması gereken önlemleri de paylaştı. Bu cihazlardan en yaygın kullanılanların Yüksek Akış Nazal Oksijen Terapi Sistemi (HFOT/HFNO/HFNC) cihazları olduğunu belirten KMO, “Cihazlar oksijen, ısıtıcı, nemlendirici sıvı gibi yanıcı, yakıcı ve parlayıcı maddelerle çalıştığı için cihazın güvenli kullanımı çok önemlidir” bilgilendirmesinde bulundu.

“ÖNLEMLER ALINMAZSA YANGINLAR OLUŞACAKTIR”

Sağlık Bakanlığı’nın cihazın güvenliği hakkında tüm hastanalere yaşanan olaydan bir gün önce bilgilendirme yazısı gönderdiği ortaya çıkmıştı. Bakanlığı bilgilendirmesine dikkat çeken KMO,
“Yazının içeriğinde olası yangınlara karşı alınması gereken önlemler teknik olarak belirtilmiştir” bilgisini paylaştı. Cihazın yeni bir teknoloji olduğuna dikkat çeken KMO, “Yaygın kullanımının bu erken aşamasında yangın güvenliği önlemleri alınmazsa maalesef yangınlar oluşabilecektir” diyerek alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:

*Cihazın yanlış kullanımı, nemlendirme haznesindeki sıvının ısıtıcı ile teması ve hastanın baş ve boyun bölgesinde oluşabilecek yüzde 25-30‘dan fazla oksijen konsantrasyonunun yangın/patlama riski oluşturabilecektir.

*Sistemde oksijen konsantrasyonunu azaltmak için oksijen / hava karıştırıcı kullanmak yangın riskini azaltmaya yardımcı olacaktır.

*T.C. Sağlık Bakanlığı Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü`nün yazısında belirtildiği gibi sistemin nemlendirme haznesine üreticisinin belirttiği sıvıdan başka sıvı kullanmamak, sıvıyı ısıtıcı hazne ile temas ettirmemek alınması gereken önlemlerdendir.

“VALFİ ARIZALIYSA BASINCI 700 KAT ARTARAK PATLAYABİLİR”

*Bu önlemlerin yanı sıra hastanelerde depolama tanklarında bulunan sıvı oksijen ve ambulanslarda kullanılan oksijen tüplerinde sık yaşanan ve tedbir alınması gereken diğer bir husus sıvı fazla gaz faz arasındaki çek valfin arızalı olması durumunda, sıvı fazdan gaz fazına geçen oksijenin basıncının yaklaşık 700 kat artması sonucu patlamaya neden olabilmesidir.

*Bu olumsuz durumu önlemek için periyodik bakım prosedürlerinin eksiksiz uygulanması gerekmektedir.

“ELDİVEN İLE KULLANILMAZSA YANMAYA SEBEP OLABİLİR”

*Diğer önemli husus yağlı/kirli elle oksijen tüp vanalarına dokunmamaktır. Bu şekilde vanaya dokunmak patlamaya (ani yanma) neden olacağı için kullanıcılar oksijen tüpleri ile çalışırken iş eldiveni kullanmalıdır.

*Hastaların yatak başında bulunan kanallardan ortama yayılacak oksijen kaçağı yakıcı bir gaz olan oksijeni ortamda muhtemel bulunabilecek alkol vb. yanıcı maddelerle elektrik ya da ısıtıcı gibi tutuşturucu kaynağı ile buluşturup yangına patlamaya neden olabilmektedir. Bu riski azaltmak için cihazların ve oksijen hatlarının periyodik bakımının yapılması gerekmektedir.

“BİNA PERSONELİ EĞİTİLMELİ”

*Yangının etkisini azaltmak için Binaların Yangından Korunması Hakkındaki yönetmelik hükümlerinde bahsedilen, yatay kaçış yollarının oluşturulması, bu yolların sürekli açık tutulması ve yangından korunma ve söndürme için bina personelinden oluşturulan ekibin eğitilmesi gerekmektedir.

*Ayrıca yapılacak yangın senaryosu ile bina tahliye ve söndürme konularında deneyim sağlamak var olan aksaklıkları müdahale yöntemlerini gözden geçirmek için her yıl tatbikat yapılması gerekir.

*Bu tür kazaların tekrar yaşanmaması için ülkemizdeki tüm hastane yönetimlerinin iş güvenliği önlemlerinin eksiksiz alınmasını sağlaması gerekmektedir.

GÜNDEM, 23 Aralık 2020 15:10